Czesław Malewski

Rody szlacheckie na Litwie (V)

Wileńszczyzna była prawdziwym ogrodem botanicznym szlachty i - jakiej szlachty! Siedzieli tu od pogańskich czasów, bo od Mendoga - Jundziłłowie, Wismontowie, od Giedymina - Dogilowie, Ejgirdowie, od Jagiełły i Witolda - Krupowiczowie, Zapaśnikowie, Krupowiesowie, Wilbikowie, Mickiewiczowie, Koczanowie, Dowgirdowie, Jodkowie, Bartoszewiczowie i inni. W samym lidzkim powiecie (obecnie część rejonu solecznickiego) pod koniec XVIIIw. kwitło jakieś 600 nazwisk szlacheckich, a w tym kilkanaście rodzin o nazwisku, naszego Wieszcza, Mickiewicz

Herb Łabędź

W polu czerwonym łabędź srebrny. W klejnocie nad hełmem w koronie taki sam łabędź. Aktem unii horodelskiej herb Łabędź przeniesiony na Litwę. Stronę polską reprezentował Dziersław ze Skrzynna, adoptowany został Andrzej (Goligunt). Znana jest litewska pieczęć z herbem Łabędź Raczko Tabutowicza z 1434 roku. Najbardziej rozpowszechniony w ziemi krakowskiej, sandomierskiej i na Litwie.Tym herbem posługiwały się m.in. następujące rodziny: Baniewicz, Białowicz, Bielski, Biernacki, Birżyszko, Blinstrub, Bogdanowicz, Borkowski, Bujnicki, Butrymowicz, Ciemnicki, Dowgird, Gintwiłł, Girski, Górski, Grajewski, Grudziński, Hatowski, Hryszkiewicz,Judycki, Jundziłł, Karwacki, Kasperski,Komorowski, Kulwieć, Kuncewicz, Kunicki, Majewski,Marcinkiewicz, Markiewicz, Matuszewicz, Minigajło, Petrusiewicz, Pietraszkiewicz, Pilecki, Radziwiłowicz, Siemaszko, Śmiałkowski, Steckiewicz,Szostak, Szostakowski, Urbanowicz, Walentynowicz, Widejko, Wojtkiewicz , Wołodkiewicz, Zaleski, Zawisza, Żeligowski, Żukowski.

Rodzina Jundziłłów

W 1498 r. Mikołaj Jundziłowicz, kuchmistrz wielkiej księżnej Heleny, namiestnik dubicki i koniawski, zeznał z braćmi Janem i Pawłem, że dziad ich Raczko i ojciec Jundziło dokupili różne ziemie do dóbr swych Krzemienicy w powiecie wołkowyskim i uzyskali od Wielkiego Księcia Aleksandra potwierdzenie na te dobra. W tej okolicy były najdawniejsze dobra Jundziłłów. Jundziłł Franciszek w 5.VI.1798 r. otrzymał pruski tytuł hrabiowski. Bartłomiej syn Mariana Jundziłł - sędzia graniczny lidzki, Leonard s. Walentego Jundziłł - sędzia graniczny nowogródzki w latach 30. XIX wieku, Józef syn Dominika Jundziłł profesor Uniwersytetu Wileńskiego, autor dzieła "Opisanie roślin w Litwie, na Wołyniu, Podolu i Ukrainie dziko rosnących jako i oswojonych" , jego brat Kazimierz inżynier - porucznik. Posiadali od czasów dawnych majątek Podborze z chłopami pańszczyźnianymi (1832 r.), Dziczkańce, Koniawkę oraz ziemię w Nowokuńcach, Korklinach, Żałobiszkach w powiecie lidzkim (obecnie w rejonie solecznickim). Duża część tego rodu mieszkała w powiecie wołkowyskim. Z tego rodu również pochodzi pijar, profesor botaniki Uniwersytetu Wileńskiego Stanisław Bonifacy Jundziłł, założyciel sadu botanicznego w Wilnie, autor między innymi prac: "Botanika stosowana, czyli wiadomości o własnościach i użyciu roślin w handlu, ekonomice, rękodziełach, o ich ojczyźnie, mnożeniu i utrzymaniu" , " Zoologia krótko zebrana" i innych. Przedstawiciele tej rodziny otrzymywali podtwierdzenie szlachectwa 7.XII.1798 r., 23.VII.1820 r., 6.IV.1859 r., 8.II.1862 r. Spokrewnieni z rodami szlacheckimi Nosewiczów, Krahelskich, Rząśnickich, Zawiszów, Stempkowskich, Świaniewiczów, Stackiewów, Rynkiewiczów, Miłkowskich, Nowokuńskich, Karłowiczów i innymi.

NG 23 (459)