Bitwa, a raczej operacja o tej nazwie zawsze "zostawała w cieniu" zwycięskiej bitwy, stoczonej na przedpolach Warszawy w okresie 13 - 25 sierpnia 1920 roku. Chociaż dotkliwie tam pobite, ale nie zniszczone całkowicie wojska bolszewickie nie zrezygnowały jeszcze z kolejnego zamiaru marszu na Polskę. Właśnie operacja niemeńska, która miała miejsce w dniach 20 - 29 września 1920 roku ostatecznie przekreśliła agresywne zamiary bolszewickiej Rosji wobec Polski oraz w zasadzie ustaliła wschodni kształt polskich granic.

W minioną niedzielę, 24 września br. w prastarym miasteczku Berżniki, malowniczo położonym między jeziorem Kelig a rzeką Pilwią na Ziemi Sejneńskiej, uroczystą Mszą św. w miejscowym kościele pod wezwaniem NMP rozpoczęto pierwsze w historii uroczystości, poświęcone tej historycznej bitwie w związku z jej 80. rocznicą, wznosząc modlitwy za tych, co w ofierze Ojczyźnie na polu walki złożyli własne życie.

Aczkolwiek walki z bolszewikami trwały na szerokim froncie, lecz właśnie stąd, z rejonu Sejn, posuwało się główne natarcie wojska polskiego. Tu, w Berżnikach, na plebanii i w kościele rozmieszczano rannych, udzielając pomocy i Sakramentu św. Tu, na miejscowym cmentarzu, wiecznym snem spoczywają ci, którzy w imię wolności i niepodległości Polski oddali życie.

"Ziarna żołnierskiego polskiego życia 80 lat temu zostały tu złożone nie na zniszczenie, nie na zatracenie, ale na trwanie. Bo oni rzucili ziarna swego życia w glebę tych ziem w imię miłości dla tego, co nazywamy odpowiedzialnością za kształt wspólnego losu - za Ojczyznę" - podkreślił w wygłoszonej homilii ks. kan. mjr Stefan Dmoch, kapelan Podlaskiego Oddziału Straży Granicznej. Im też w modlitwie za poległych poświęcił słowa wieszcza narodowego Juliusza Słowackiegi, iż, ''Kto po sobie miłości ludzkiej nie zostawił, ten nie zostawił żadnego dziedzictwa".

Na uroczystości prócz miejscowej ludności przybyło wielu dostojnych gości z Warszawy, Białegostoku i Sejn, a wśród nich marszałek sejmiku samorządowego woj. Podlaskiego Sławomir Zgrzywa, wicewojewoda Leszek Lewoc, starosta powiatu sejneńskiego Marian Luto, poczty sztandarowe Wojska Polskiego i harcerzy. Z Wilna w uroczystościach wzięli udział R. Maciejkianiec, prezes ZPL oraz St. Poźniak, wiceprezes Klubu AK.

Po Mszy św. uczestnicy obchodów 80 - lecia Bitwy Niemeńskiej udali się w uroczystym pochodzie na miejscowy cmentarz, gdzie dokonano symbolicznego wmurowania kamienia pod przyszły pomnik żołnierzy, poległych w Bitwie Niemeńskiej, jak też poświęcenia odsłoniętych na odnowionej kaplicy dwóch tablic pamiątkowych na cześć mieszkańców tej ziemi poległych i zamordowanych za wolność Ojczyzny oraz żołnierzy Korpusu Ochrony Pogranicza, poległych i zamordowanych w obronie granic Rzeczypospolitej.

Jak i przed rokiem, kiedy to na łamach "NG" relacjonowaliśmy przebieg uroczystości, poświęconych 80 - leciu Powstania Sejneńskiego, tak i w trakcie powyższych uroczystości zwraca na siebie uwagę pieczołowite przywiązanie mieszkańców i władz do swojej małej sejneńskiej Ojczyzny i jej historii oraz chęć budowania jej przyszłości na prawdzie i miłości. Żałować jedynie należy, iż za mało poznaliśmy tę najbliższą do nas część Macierzy, która może służyć wzorem przywiązania do polskiej tradycji oraz ofiarnego umiłowania swojej ziemi.

W najbliższym numerze "NG" w "Czasie" zamieścimy referat płk. prof. dr hab. Lecha Wyszczelskiego pt. "Operacja niemeńska Wojska Polskiego 1920 roku", który został wygłoszony 21 września br. w Warszawie na międzynarodowej konferencji naukowej "Rok 1920. Osiemdziesięciolecie zwycięstwa polskiego nad Armią Czerwoną". Uprzejmie dziękujemy autorowi za udostępnienie referatu redakcji.

Na zdjęciach: uroczystości rocznicowe.

Fot. Waldemar Dowejko

NG 40 (476)