Okupacja wyrządziła szkody
w wysokości 80 mld

Szkody, jakie wyrządziła Litwie okupacja sowiecka, sięgają około 20 mld dolarów amerykańskich (80 mld litów).

Takie dane podała rządowi międzyresortowa komisja pod przewodnictwem wiceministra sprawiedliwości Rasy Budbergytë.

Oceny szkód dokonano w ramach realizacji przyjętej w czerwcu br. przez Sejm ustawy o wynagrodzeniu szkód wyrządzonych przez okupację ZSRR. Obliczenia szkód, jakie wyrządziła sowiecka okupacja, dokonał Instytut Ekonomiki i Prywatyzacji Ministerstwa Gospodarki. W swych wnioskach stwierdza on, że Litwa poniosła straty w wysokości 7,5 mld USD (30 mld litów) w związku z zamordowanymi i poległymi w latach okupacji sowieckiej mieszkańcami Litwy.

Realizując ludobójstwo i represje wobec mieszkańców Litwy, wyrządzono straty w wysokości 1,8 mld USD (7,2 mld litów). Do tej liczby wchodzi pokaleczenie i uszkodzenie zdrowia zesłańców w wyniku robót przymusowych, pokaleczenie lub uszkodzenie zdrowia uwięzionych osób, koszty repatriacji i zapewnienia mieszkania w ojczyźnie pozostałym przy życiu osobom represjonowanym i ich potomkom, koszty poszukiwania, pogrzebu oraz ponownego pochówku prochów zmarłych i pomordowanych obywateli Litwy, utrzymywania w porządku ich grobów.

Straty w wysokości 171 mln dolarów USA wyrządzono w wyniku prześladowania uczestników ruchu oporu.

W wyniku wcielania przemocą obywateli okupowanej Litwy do armii sowieckiej i jednostek paramilitarnych w latach 1940 i 1944-1991 Litwa poniosła straty w wysokości 2,3 mld dolarów USA.

Na skutek nacjonalizacji mienia mieszkańców, zapędzania chłopów przemocą do kołchozów, wywłaszczania papierów wartościowych oraz oszczędności w bankach mieszkańców i osób prawnych, nie zwrócenia depozytów z "Wnieszekonombanku" Litwie wyrządzono straty w wysokości 500 mln USD.

Szkody, jakie poniosły Kościół Katolicki i domy modlitwy inych wyznań, oceniono na ponad 200 mln dolarów.

Komisja obliczyła, że Litwa z powodu przerwania żywotnych funkcji państwa doznała strat w wysokości prawie 1,4 mld dolarów. Do tej sumy wchodzi wyniszczenie litewskich oficerów, koszt odbudowy potencjału obronnego państwa, bezprawne zawłaszczenie budynków ambasad i reaktywowanie służby dyplomatycznej, wartość przywłaszczonego uzbrojenia i majątku wojskowego.

W związku z przymusową emigracją, stratami, jakie poniosły organizacje społeczne, okupacja sowiecka wyrządziła Litwie szkody w wysokości około 6 mld dolarów amerykańskich.

Komisja międzyresortowa w swym raporcie przytoczyła, zgodnie z metodyką ONZ, ogólne straty gospodarki litewskiej w związku z nie otrzymanym produktem narodowym. Straty te wynoszą około 800 mld dolarów.

Rząd po otrzymaniu i rozpatrzeniu danych o wysokości strat, jakie wyrządziła okupacja, powinien podjąć próbę zainicjowania negocjacji w sprawie wynagrodzenia szkód z Rosją - spadkobierczynią praw i zobowiązań ZSRR.

("Respublika" z 7 10 2000 r.)

NG 44 (480)