Ryszard Maciejkianiec

11 Listopada 2000 r. nad Niemnem

Uroczyście i po polsku rodzinnie

..."kto nie szanuje i nie ceni swojej przeszłości, ten nie jest godzien szacunku teraźniejszości, ani prawa do przyszłości"... Józef Piłsudski

Z tygodniowym opóźnieniem, aby moc wziąć również udział w obchodach wileńskich, w ubiegłą sobotę, 18 listopada Polacy Kowna i okolic tradycyjnie niezwykle uroczyście świętowali 82. rocznicę Niepodległości Polski. Jak rzadko kiedy licznie zgromadzeni w Kowieńskiej Szkole Średniej Veršvř usadowili się w obszernej sali całymi grupami, stanowiącymi trójpokoleniowe rodziny - dziadkowie, dzieci i wnuki, z wyjątkowym ciepłem i serdecznością opowiadając sobie nawzajem, a szczególnie przybyłym gościom, jak to się dzieciom i wnukom powodzi, nadzwyczaj się szczycąc, że są z nimi, że razem świętują, że mówią i śpiewają po polsku, że są w polskich strojach. Widząc to wielkie i nieodwzajemnione umiłowanie polskości, trudno nawet ukryć cichą łzę, która spływa nam z oka...

Niestrudzona Genowefa Chomańska, wiceprezes Związku i prezes Kowieńskiego Oddziału, której wysiłkowi polskie społeczeństwo w Kownie w znacznej mierze zawdzięcza cały dorobek ostatnich dziesięciu lat, z udziałem grupy osób zadbała o uprzednie zaproszenie gości oraz uczestników świątecznego koncertu z udziałem znanych na Litwie wykonawców o polskich korzeniach kowieńskich oraz przygotowanie niezliczonej ilości kwiatów i pudeł z cukierkami, aby nikt z występujących nie został nie obdarowany czy niedoceniony.

Po złożeniu świątecznych pozdrowień, przed zebranymi z okolicznościowym referatem wystąpił Czesław Malewski, nauczyciel historii w Wileńskim Gimnazjum im. Adama Mickiewicza.

Uroczysty koncert rozpoczęli uczniowie sobotniej szkółki kultury i języka polskiego pod kierownictwem Bożeny Ząbkiewicz przy Kowieńskim Oddziale Związku Polaków na Litwie. Wykonali szereg deklamacji, piosenek oraz pięknych muzycznych popisów solowych. Tym występem Bożena Ząbkiewicz faktycznie pożegnała się ze swoimi wychowankami, bo z braku środków na dojazd z Wilna i inne najskromniejsze potrzeby, szkółka kończy swoją dotychczasową bardzo owocną działalność. Zebrani brawami i odśpiewaniem "Stu lat" podziękowali pani Bożenie za kilkuletni trud krzewienia kultury i języka polskiego w Kownie.

Występom następnych uczestników uroczystego koncertu mogły pozazdrościć najlepsze sale koncertowe nie tylko "tymczasowej stolicy", ale i Wilna. A były to Krystyna Domarkienë (skrzypce) i Saulius Dirvanauskas (fortepian), aktorka Hanna Szumiłówna, Beata (fortepian) i Iwona (skrzypce) Krapikówny, studentki Akademii Muzycznej pod kierunkiem Marii Martinkienë w Wilnie, wnuczki Izabeli Krapik, młodzi uzdolnieni akordeoniści z Kowieńskiej Szkoły Muzycznej oraz oczywiście niezrównany w wykonaniu i unikalny w swoim repertuarze Canta Kovnensis pod kierownictwem miłej i niestrudzonej Ireny Rymkiewicz.

Trwające bez przerwy ponad dwie godziny uroczystości na niezwykle wysokim poziomie i w ciepłej rodzinnej atmosferze, zachęcające do kolejnych i kolejnych "zjazdów" oraz coraz liczniejszy udział w nich trzeciego "wnukowego" pokolenia przedwojennych polskich działaczy na Litwie, niezbicie świadczą, iż wieloletnia praca daje swoje plony, a doświadczenia i bogaty społeczny dorobek przedwojennych Polaków kowieńskich, wymagający dalszego udokumentowania i głębszych badań, nie zostały zmarnowane.

Nie zważając na trud dalekich odległości i zdrowia w uroczystościach wziął udział i wystąpił ur. w roku 1906 Józef Zarzecki, działacz "Świetlicy" w Kruwądach, mieszkający obecnie w Mariampolu oraz działaczka - legenda spod Kiejdan niezwykle serdeczna i skromna nasza Pani Gienia - Genowefa Adamkiewicz, która dotychczas jest ostoją tamtejszych Polaków.

Niestety, z nieznanych przyczyn mimo ze znacznym wyprzedzeniem wysłanego zaproszenia, nikt nie przybył uszanować i pozdrowić Polaków Kowieńskich z Ambasady bądź Konsulatu Generalnego RP w Wilnie. Zresztą nie po raz pierwszy.

PS. Gdyby ktoś z ludzi dobrej woli zechciał chociażby symbolicznie wesprzeć działalność niedzielnej szkółki kultury i języka polskiego przy Kowieńskim Oddziale Związku Polaków na Litwie - bylibyśmy niezmiernie wdzięczni. Propozycje prosimy kierować do pani Genowefy Chomańskiej: Kaunas 3000, ul. Oţeđkienës 17, Lietuvos lenkř sŕjunga Kauno skyrius, tel 76 75 52 lub na adres redakcji "Naszej Gazety".

Na zdjęciach: Genowefa Chomańska z młodymi artystami, Józef Zarzecki; uroczystości rocznicowe w Kownie.

Fot. Waldemar Dowejko

NG 48 (484)