Od ponad 50 lat jest czynna w Wilnie jedna z najpopularniejszych księgarń - "Przyjaźń". Jej pierwszą kierowniczką była pani Maria Rozowska. Zatrudniając do pracy młode dziewczyny, wymagała od nich szacunku do pracy, sumienności i nieposzlakowanej uczciwości.

Jak wynika ze słów pani Jadwigi Mikielewicz - jednej z pracowniczek księgarni - nawet wyższe wykształcenie nie było bardzo istotne. Pracowniczki musiały lubić swoją pracę, a więc i kochać książki. Pani Jadwiga (wilnianka, absolwentka Szkoły Średniej nr 19 - obecnie Syrokomlówki) dwadzieścia lat swego życia poświęciła pracy w "Przyjaźni". O jej popularności wśród stałych klientów świadczy to, że często jest nazywana kierowniczką, mimo że stanowisko to obejmuje już od siedemnastu lat pani Milda Jurgo.

Jadwiga Mikielewicz jest świadkiem dwudziestoletniej (bo tyle lat tu pracuje) historii księgarni. Wiele się zmieniło w ciągu tych lat. "Kiedyś - mówi Pani Jadwiga, - gdy się przychodziło do pracy, przed wystawą sklepu i głównymi drzwiami spotykało się masę ludzi. Na długo przed otwarciem sklepu chętni czytania ustawiali się w długie kolejki. Dzisiaj już tego nie ma. Jednak czytelnicy pozostają wierni naszej księgarni, bez względu na to, że w Wilnie powstają coraz to nowe sklepy z książkami polskimi.

-Spotykam tu już drugie i trzecie pokolenie klientów. Pamiętam, gdy zaczynałam pracować w "Przyjaźni" - wspomina Pani Jadwiga - przychodził tu młody mężczyzna.

Początkowo sam, potem ożenił się i przychodził z żoną. Po kilku latach przyprowadzili tu swoje dziecko?.

Pani Jadwiga miłym uśmiechem wita wszystkich, korzystających z usług księgarni czytelników. Jest lubiana i poznawana też poza murami księgarni.

- Masa ludzi ze mną się wita, gdy idę ulicą - uśmiecha się.

W 1998 roku księgarnia "Przyjaźń" została odnowiona.

- Zrobiono remont na zewnątrz i wewnątrz, zwiększając powierzchnię pomieszczenia kosztem likwidacji składu. Dzięki temu z jednej sali handlowej utworzono dwie i zniesiono lady. Teraz książki leżą na stołach, na regałach lub też znajdują się w stojakach. - Nowe książki od razu trafiają na półki - mówi Pani Jadwiga - nie tak, jak dawniej gdy tymczasowo przechowywano je na zapleczu. Obecnie księgarnia liczy ogółem osiem tysięcy tytułów. Wszystkie książki znajdują się w przeznaczonych dla siebie działach. W pierwszej sali znajduje się dział książki polskiej i rosyjskiej. W drugiej, nowo otworzonej sali handlowej, są działy książki litewskiej, angielskiej, niemieckiej i francuskiej. Od września bieżącego roku księgarnia została zaopatrzona w litewskie podręczniki, atlasy i ćwiczeniówki. Ucierpiał na tym dział książki polskiej, bowiem wszystko to zostało rozmieszczone tuż przy wydaniach w języku polskim.

Po remoncie księgarnia "Przyjaźń" należy do UAB ? Vilniaus Prekyba?.

- Kiedyś odbywały się tu dekady "Dni Książki Polskiej" organizowane przez "Magazyn Wileński". Odbyły się prezentacje tomików polskiej poezji wileńskiej, m. in. Alicji Rybałko i Henryka Mażula. Latem tego roku odbyła się prezentacja książki Renaty Gorczyńskiej pt. "Skandale minionego życia" ( Renata Gorczyńska - dokumentalistka, tłumaczka literatury. Laureatka m.in. Nagrody Dariusza Fikusa za sukces w mediach i Złotego Mikrofonu Polskiego Radia za twórczość radiową. Autorka m.in. "Portretów paryskich" i rozmów z Czesławem Miłoszem zebranych w tomie "Podróżny świata" - przypis aut.) - opowiada pani Jadwiga.

- Kto kupuje książki "Wiek czytelników " - przez chwilę zastanawia się.

- Dzisiaj jak i przed kilkunastu laty przychodzą tu i mali, i osoby w starszym wieku. Można tu spotkać i przedszkolaka z rodzicami, i uczniów. Przychodzą studenci, nauczyciele, profesorzy z wyższych uczelni.

Największym wzięciem cieszą się, oczywiście, czasopisma. Młode matki mogą nabyć u nas pismo "Twoje Dziecko", dziewczyny kupują "Przyjaciółkę", popularny jest "Przekrój" i "Pani Domu". Chętnie też kupują czasopisma "komputerowe", np. "Enter". Mężczyźni mogą tu nabyć czasopisma dotyczące sportu, samochodów, a nawet wędkarstwa i wiele innych. Bez wątpienia kupują książki z dziedziny beletrystyki. Należy jednak przyznać, że ceny nie są niskie i nie każdy może pozwolić sobie na kupno kilku książek jednocześnie. Kupują klasykę, pytają o określone pozycje wydawnicze, nabywają dzieła E.Orzeszkowej, H.Sienkiewicza, A.Mickiewicza i wielu innych słynnych piór.

- Uczniowie najchętniej pytają o tak zwane "ściągi", ale też i lektury szkolne zawierające opracowania określonego tematu. Mogą u nas nabyć literaturę zarówno programową jak i pozalekcyjną. W przypadku, gdy jest potrzebna książka, którą w danym momencie nie dysponujemy, klienci mają możliwość zamówienia potrzebnego wydania, i zostanie ono sprowadzone z Polski.

Najpopularniejszą lekturą dla kobiet, czytających powieści sentymentalne, są książki z serii Harlequine, czy też czasopisma np. "Z życia wzięte". O ciekawostkach ze świata i życia "gwiazd" czytelnicy dowiadują się z takich pism jak "Focus", "Gwiazdy", "Na żywo".

- Tuż obok - kontynuuje Pani Jadwiga - mamy książki dla dzieci. Pięknie ilustrowane i ładnie oprawione książeczki zachęcają do ich kupna. Są tu i bajki, i "Legendy polskie" dla dzieci, i encyklopedie dla najmłodszych, leksykony, a także pisemka p.t. "Pokemon", "Kaczor Donald" i tp. z dodatkami w postaci naklejek bądź zabawek.

Słowniki i encyklopedie dla dorosłych też cieszą się popytem, ale ze względu na wysokie ceny nie są tak często kupowane, jak inne, tańsze wydania. Księgarnia dysponuje wileńską prasą polską. Mamy tu periodyki, tygodniki, gazety, m.in. jest tu "Lithuanica", "Znad Wilii", takie gazety, jak: "Nasza Gazeta", "Kurier Wileński", "Przyjaźń", miesięcznik "Magazyn Wileński".

Na osobnej półce znajdują się książki wydane przez naszych ziomków, dotyczące historii miasta i jego wybitnych jednostek.

- Latem, w okresie urlopów, przychodzi do nas wiele turystów. Kupują przede wszystkim mapy, przewodniki i albumy o Wilnie. Popularnością cieszy się przewodnik Tomasa Venclovy "Wilno", jest to świetnie opracowana i zaopatrzona w piękne widoki miasta księga. Kupują też nie mniej treściwe i wartościowe książki, jak np. "Najpiękniejsze kościoły Wilna".

W jesieni czytelnicy już pytają o kalendarze, które są wysprzedawane w mgnieniu oka. Najwięcej jednak książek kupuje się przed pierwszym września, a także na Boże Narodzenie i przed pierwszą Komunią św. - wiadomo książka jest najlepszym prezentem. Dlatego właśnie, zapraszam do nas wszystkich chętnych i życzę powodzenia.

- Dziękuję.

Na zdjęciach: Maria Rozowska, księgarnia ?Przyjaźń?.

Fot. Waldemar Dowejko

NG 41 (530)